หน้าหนังสือทั้งหมด

บทที่ 12: สรุปความสำคัญของสรรพศาสตร์ในพระไตรปิฎก
365
บทที่ 12: สรุปความสำคัญของสรรพศาสตร์ในพระไตรปิฎก
บทที่ 12 บทสรุป จากสรรพศาสตร์ในพระไตรปิฎกที่นักศึกษาได้เรียนกันมาแล้วนี้ จะเห็นว่าคำสอน ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น กว้างขวางครอบคลุมหลายศาสตร์ โดยศาสตร์ทั้งปวงในทางโลก นั้นสรุปได้เป็น 3 กลุ่มใหญ่ คือ
บทนี้สรุปถึงความสำคัญของสรรพศาสตร์ในพระไตรปิฎก ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ ได้แก่ มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ โดยสามารถนำพุทธธรรมมาใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีประโยชน์ นักศึกษาแนะนำให้ศึกษา
การเข้าใจเกี่ยวกับโลกและจักรวาล
17
การเข้าใจเกี่ยวกับโลกและจักรวาล
3. อากาสโลก ได้แก่ สิ่งแวดล้อม ตั้งแต่สิ่งแวดล้อมที่ติดตัวเรา ขยายออกไปโดยรอบไปถึง ดวง อาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว ถึงจักรวาลต่างๆ แสนโกฏิจักรวาล อนันตจักรวาล ขยายใหญ่โตขึ้นไปเรื่อยๆ ไม่มีขอบเขต ไม่มีที่
บทความนี้อธิบายถึงความหมายของโลกในหลายมิติ และการศึกษาเกี่ยวกับจักรวาลตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยยังมีการแยกแยะความแตกต่างระหว่างโลกนี้และโลกหน้า ซึ่งมีความสำคัญในพระไตรปิฎก ทำให้ผู้อ่านเข้าใจว่าพระพุท
ความเชื่อเรื่องชีวิตหลังความตายและโลกหน้า
18
ความเชื่อเรื่องชีวิตหลังความตายและโลกหน้า
กระทำไว้ในอดีตไม่ว่าจะดีหรือชั่วก็ตาม ส่งผลให้แต่ละคนเกิดมาแตกต่างกัน โลกหน้า หรือที่เรียกว่า ปรโลก มีความหมาย 2 ประการ คือ 1. ชีวิตหลังความตาย 2. สถานที่สถิตของชีวิตหลังความตาย 1. ชีวิตหลังความตาย หม
เนื้อหาเกี่ยวกับแนวคิดเรื่องชีวิตหลังความตายและสถานที่สถิตของชีวิตหลังความตายหรือโลกหน้า แบ่งได้เป็นสองส่วน หนึ่งคือ การเกิดใหม่ในภพต่างๆ ขึ้นอยู่กับกรรมที่ทำไว้ ส่วนที่สองเกี่ยวกับสถานที่อยู่ที่เราจะ
โลกนี้มีคุณและการสร้างกรรมดี
21
โลกนี้มีคุณและการสร้างกรรมดี
3. โลกนี้มีคุณ เพราะเป็นแหล่งสำหรับสร้างบุญกุศลอันประเสริฐ กล่าวคือ สังขารร่างกายของ เราที่เป็นมนุษย์อย่างนี้เหมาะแก่การสร้างบุญกุศลหรือกรรมดีได้หลากหลายรูปแบบ ซึ่งสังขารของสัตวโลก ชนิดอื่นๆ ไม่ว่าจะม
เนื้อหานี้กล่าวถึงคุณค่าของโลกนี้ที่เป็นแหล่งสร้างบุญกุศลและการมีโอกาสในการทำกรรมดีในชีวิตมนุษย์ สังขารของเราเหมาะสมสำหรับการสร้างความดี ในขณะที่โลกอื่นๆ ไม่มีโอกาสเช่นนี้ นอกจากนี้ยังพูดถึงความตายซึ่
การพิจารณาและฝึกจิตเพื่อหลุดพ้นจากความทุกข์
28
การพิจารณาและฝึกจิตเพื่อหลุดพ้นจากความทุกข์
แต่เรื่องที่เราควรคิด คือ เรื่องทำอย่างไรให้หลุดพ้นจากโลกใบนี้ไปได้ หรือคิดเรื่องความเสื่อม การเกิดขึ้นของโลก เพื่อเป็นคติสอนตัว ไม่ให้หลงมัวเมาอยู่ในโลก จะได้เร่งทำความดี หนีจากโลกนี้ไป เรื่องเหล่านี
บทความนี้กล่าวถึงแนวทางในการพิจารณาเรื่องความเสื่อมของโลก และการฝึกจิตตามคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อหลุดพ้นจากทุกข์. นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการปฏิบัติธรรม และการใช้ชีวิตให้เกิดประโย
การศึกษาเกี่ยวกับอุตตรกุรุทวีปและอบายภูมิ
66
การศึกษาเกี่ยวกับอุตตรกุรุทวีปและอบายภูมิ
สำหรับคนที่อยู่ในอุตตรกุรุทวีป มีคุณสมบัติพิเศษสูงและประเสริฐกว่าคนชมพูทวีปและเทวดา ชั้นดาวดึงส์ 3 ประการ คือ 1. ไม่ถือเอาเงินทอง ทรัพย์สมบัติ ว่าเป็นของตน 2. ไม่หวงแหนหรือถือเอาว่า ผู้นั้นผู้นี้เป็นบ
บทความนี้พูดถึงคุณสมบัติพิเศษที่ทำให้คนในอุตตรกุรุทวีปมีคุณธรรมที่เหนือกว่าคนชมพูทวีปและเทวดา ณ ชั้นดาวดึงส์ กล่าวถึงคุณสมบัติ 3 ประการที่เรียกว่าประเสริฐ ซึ่งรวมถึงการไม่ถือเงินทองและทรัพย์สมบัติเป็น
สวรรค์ชั้นที่ 1 จาตุมหาราชิกาเทวภูมิ
78
สวรรค์ชั้นที่ 1 จาตุมหาราชิกาเทวภูมิ
สวรรค์ชั้นที่ 1 จาตุมหาราชิกาเทวภูมิ เป็นที่อยู่ของเหล่าเทวดาซึ่งมีท้าวจาตุมหาราชเป็นผู้ปกครอง ท่านปกครองตั้งแต่บนสวรรค์ลงไป จนถึงพื้นมนุษย์ สวรรค์ชั้นนี้เป็นสวรรค์ชั้นที่ 1 ตั้งอยู่ที่เขาพระสุเมรุ เป
สวรรค์ชั้นที่ 1 หรือจาตุมหาราชิกาเทวภูมิ เป็นที่อยู่ของเทวดา โดยท้าวจาตุมหาราชปกครองตั้งแต่อันดับบนสุดจนถึงพื้นมนุษย์ สวรรค์นี้ตั้งอยู่ที่เขาพระสุเมรุ ใกล้มนุษย์และมีเมืองใหญ่ถึง 4 แห่งซึ่งมีสถานที่ที
การเกิดของยักษ์และเทพในพุทธศาสนา
79
การเกิดของยักษ์และเทพในพุทธศาสนา
เป็นต้น เหตุที่มาเกิดเป็นยักษ์เพราะทำบุญเจือด้วยความโกรธ มักหงุดหงิดรำคาญใจเป็นอาจิณ นอกจากนี้ยังมีเทวดาพวกอื่นอีก ซึ่งเป็นเทวดาชั้นล่าง ได้แก่ ภุมมเทวา รุกขเทวา และอากาสเทวา ภุมมเทวาเป็นเทวดาที่อาศัย
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการเกิดของยักษ์ซึ่งเกิดจากการทำบุญเจือด้วยความโกรธและพลังงานด้านลบ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงเทพเจ้าในสี่ชั้นที่ประกอบไปด้วยภุมมเทวา รุกขเทวา และอากาสเทวา โดยมีการแยกประเภทและที่อยู่
เหตุแห่งการเกิดในสวรรค์แต่ละชั้น
81
เหตุแห่งการเกิดในสวรรค์แต่ละชั้น
เหตุแห่งการเกิดในสวรรค์แต่ละชั้น บุคคลที่จะถือกำเนิดบนสวรรค์นั้น เมื่อเป็นมนุษย์ต้องหมั่นสร้างความดี สั่งสมบุญ บำเพ็ญบารมี หมั่นทำทาน รักษาศีล เจริญภาวนา เป็นต้น ผลแห่งความดีนั้นจะนำให้ไปเกิดบนสวรรค์
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการเกิดในสวรรค์ที่เกิดจากการทำความดีในรูปแบบต่างๆ ที่มีวัตถุประสงค์แตกต่างกัน เช่น การทำดีเพราะกลัว การทำดีเพราะหวังสิ่งตอบแทน หรือการทำดีเพื่อความดี จากนั้นยังมีการเปรียบเทียบ
ความรู้เกี่ยวกับพรหมชั้นและสมบัติของพรหม
84
ความรู้เกี่ยวกับพรหมชั้นและสมบัติของพรหม
ซึ่งกันและกัน และมองเห็นพรหมชั้นที่อยู่ต่ำกว่าได้ ส่วนพรหมชั้นต่ำกว่าไม่สามารถมองเห็นพรหมชั้นสูงได้ รูปพรหมทั้ง 11 ชั้นเหล่านี้ แม้ว่าจะมีอายุยืนยาวมากก็ตาม ท้ายที่สุดจะต้องตายจากความเป็น พรหมด้วยกันท
บทความนี้แสดงให้เห็นถึงการจัดลำดับพรหมแบ่งตามสุทธาวาสภูมิ โดยมีการอธิบาย 5 ชั้นของสุทธาวาสภูมิ ซึ่งแต่ละชั้นมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันตามความแก่และอ่อนของบารมีของอินทรีย์ 5 ประการ เช่น ศรัทธาและวิริยะ ห
ความเสื่อมเริ่มจากผู้ปกครอง
117
ความเสื่อมเริ่มจากผู้ปกครอง
การทะเลาะวิวาท ด่าว่า และทำร้ายร่างกายกันด้วยมือ ก้อนดิน และท่อนไม้ นับแต่นั้นมามนุษย์ก็เริ่มใช้ ความรุนแรงต่อกันเรื่อยมา ซึ่งจะได้กล่าวต่อไป 5.3 ความเสื่อมเริ่มจากผู้ปกครอง หลังจากเกิดการทะเลาะวิวาทข
บทความนี้กล่าวถึงการทะเลาะวิวาทในหมู่มนุษย์และการตั้งผู้ปกครองเพื่อรักษาความสงบสุข โดยเน้นบทบาทของกษัตริย์ในการดูแลประชาชนและการนำทางไปสู่การปกครองที่ถูกต้องตามธรรม ตามคำแนะนำของพระเจ้าจักรพรรดิ ทัฬหเ
ลักษณะของคนพาลและกัลยาณมิตร
127
ลักษณะของคนพาลและกัลยาณมิตร
ลักษณะของคนพาล 1) ตั้งปัญหาโดยไม่แยบคาย (ทำสิ่งที่ไม่เป็นปัญหาให้เป็นปัญหาเพราะคิดไม่ถูกวิธี) 2) แก้ปัญหาโดยไม่แยบคาย (กล่าวสิ่งที่เป็นปัญหาว่าเป็นปัญหา) 3) เมื่อคนอื่นแก้ปัญหาได้โดยแยบคาย ก็ไม่อนุโมท
เนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะของคนพาลที่ตั้งปัญหาและแก้ปัญหาโดยไม่แยบคาย รวมถึงลักษณะของกัลยาณมิตรที่มีความสามารถในการตั้งและแก้ปัญหาด้วยวิธีการที่แยบคาย อธิบายถึงผลของความเสื่อมและความเจริญ ที่ขึ้นอยู่กับกา
การแตกทำลายของจักรวาล
134
การแตกทำลายของจักรวาล
บทที่ 6 การแตกทำลายของจักรวาล ความน่า ในบทเรียนต่างๆ ที่เราได้ศึกษาผ่านมานั้น ทำให้เราได้ทราบเกี่ยวกับแผนภูมิของภพภูมิต่างๆ ว่า ภพภูมิเหล่านั้นมีตำแหน่งที่ตั้งอย่างไร สภาพบรรยากาศและชีวิตของสัตว์ที่อย
บทเรียนนี้จะอธิบายถึงการเสื่อมสลายและการแตกทำลายของจักรวาล โดยเน้นที่สาเหตุหลัก 3 ประการ ได้แก่ ไฟ น้ำ และลม ซึ่งมีอานุภาพที่มาจากกรรมของมนุษย์ ในขณะที่สัตว์อื่นไม่สามารถทำกรรมได้มากเท่ามนุษย์ สิ่งเหล
การตรัสรู้ของพระพุทธองค์
141
การตรัสรู้ของพระพุทธองค์
ด้วยเหตุนี้พระพุทธองค์จึงทรงแสดงถึงการที่โลกถูกทำลายดังนี้ เพื่อให้เกิดความเบื่อหน่าย สลด สังเวชใจ และหาทางหลุดพ้นในที่สุด ดังที่แสดงใน สุริยสูตร ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สังขารทั้งหลายไม่เที่ยงไม่ยั่
บทนี้กล่าวถึงการตรัสรู้ของพระพุทธองค์เกี่ยวกับลักษณะของโลกและจักรวาลที่ถูกทำลาย และความไม่เที่ยงของสังขาร พระองค์ทรงสอนให้เบื่อหน่าย คลายกำหนัด และเข้าใจถึงความไม่ยั่งยืนของทุกสิ่ง เพื่อมุ่งสู่การหลุด
จักกวัตติสูตร
176
จักกวัตติสูตร
จักกวัตติสูตร พระสูตรนี้ใช้ประกอบเนื้อหาบทที่ 5 เนื้อความในพระสูตรแสดงให้เห็นถึงความเสื่อมถอยของ อายุมนุษย์อันเนื่องมาจากศีลธรรม ซึ่งเป็นประเด็นรองในพระสูตรนี้ แต่พระสูตรนี้มีสาระสำคัญที่ พระพุทธองค์ต
จักกวัตติสูตรนี้ถูกแสดงโดยพระพุทธองค์แก่พระภิกษุที่เมืองมาตุลา มีใจความสำคัญในเรื่องการเสื่อมถอยของอายุมนุษย์จากศีลธรรมและการแนะนำให้นำธรรมไปปฏิบัติเพื่อยกระดับจิตใจและอายุ โดยยกตัวอย่างการปกครองของพร
ความหมายของวัยและกฎแห่งกรรมในพุทธศาสนา
24
ความหมายของวัยและกฎแห่งกรรมในพุทธศาสนา
อย่างนั้นว่า “วัย” หมายความว่า เสื่อมไป สิ้นไป หมดไป แต่เมื่อถึงปัจฉิมวัย ความแก่จึงปรากฏชัดเจน ถึงที่สุด ปกปิดไม่ได้อีกต่อไป จนในที่สุดก็ต้องแตกทำลาย คือ ตาย หรือบางคนก็ตายก่อนวัยอันควร ในช่วงก่อนที่
เนื้อหานี้กล่าวถึงความหมายของวัยว่าเป็นช่วงที่เสื่อมไปและสิ้นไป โดยเฉพาะเมื่อถึงปัจฉิมวัย ความแก่จะแสดงให้เห็นอย่างชัดเจน การเลือกเส้นทางชีวิตใหม่ในช่วงก่อนที่จะตายถือเป็นช่วงที่สำคัญที่สุด และมีอิทธิ
การทำบุญและการมีชีวิตที่มีคุณค่า
30
การทำบุญและการมีชีวิตที่มีคุณค่า
ประเภทที่ 3 ชอบทำอกุศลมากกว่าทำกุศล เป็นคนประเภทใช้บุญเก่า ไม่เห็นความสำคัญของการ ทำบุญ มีความเชื่อมั่นตนเองว่า ประสบความสำเร็จมาได้ทุกวันนี้ เพราะหนึ่งสมองสองมือ ด้วยความสามารถ ของตนเอง การมีชีวิตอยู
ข้อความนี้พิจารณาหมายถึงลักษณะของคนในสังคมที่แบ่งออกเป็นประเภท ที่ทำอกุศลหรือกุศล รวมถึงความสำคัญของการทำบุญในชีวิตประจำวัน การสะสมบุญเป็นสิ่งสำคัญในการเดินทางไปสู่ชีวิตหลังความตายในปรโลก โดยยกตัวอย่า
การทำบุญและผลกรรม
75
การทำบุญและผลกรรม
ฉะนั้น เมื่อเวลาทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ตายไปแล้ว ผู้ทำบุญควรเว้นจากการสนุกสนาน เอิกเกริกเฮฮา เช่น มีการเลี้ยงเหล้ากันในขณะนั้น หรือมีมหรสพคือการละเล่นต่างๆ จะเป็นที่บ้านหรือที่ วัดก็ตาม ผู้ทำบุญคว
การทำบุญให้ผู้ตายควรมีความสงบและเว้นจากสนุกสนาน เพื่อลดการกระทบต่อจิตใจและได้รับอานิสงส์เต็มที่ สาเหตุที่ให้บุคคลเกิดเป็นเปรตนั้นมีที่มาจากอกุศลกรรม เช่น การฆ่าสัตว์ การลักทรัพย์ และการประพฤติผิดในกาม
ความแตกต่างของมนุษย์ในชมพูทวีป
88
ความแตกต่างของมนุษย์ในชมพูทวีป
กัน เฉพาะในชมพูทวีปเท่านั้นที่ผู้คนมีความสวยงามมากน้อยต่างกัน ตามแต่กุศลกรรมที่ตัวเองได้ทำไว้ในอดีต อายุมนุษย์ ทวีปทั้ง 4 ในช่วงแรกที่โลกมนุษย์เจริญ หรือในช่วงที่มีมนุษย์ต้นกัป ไม่ว่ามนุษย์ใน ทวีปใด ก
บทความนี้กล่าวถึงความแตกต่างของมนุษย์ในชมพูทวีปที่ทำให้ระดับความสุขและอายุขัยแตกต่างกันไป ซึ่งเกิดจากอำนาจของกุศลกรรมที่แต่ละบุคคลได้ทำไว้ในอดีต ทั้งนี้ยังมีการเปรียบเทียบกับมนุษย์ในทวีปอื่นๆ ที่มีคุณ
เหตุที่ทำให้มาเกิดเป็นมนุษย์
92
เหตุที่ทำให้มาเกิดเป็นมนุษย์
3.5 เหตุที่ทําให้มาเกิดเป็นมนุษย์ ดังที่ได้กล่าวไว้ในตอนต้นของบทที่ 3 ว่า การเกิดเป็นมนุษย์เป็นการยาก คำกล่าวเช่นนี้ สำหรับ บางท่านแล้วอาจรู้สึกค้านอยู่ในใจ เพราะทุกวันมีเด็กทารกคลอดจากครรภ์มารดามาลืม
การเกิดเป็นมนุษย์ถือเป็นเรื่องที่ยากลำบากมาก โดยมีคุณธรรมที่สำคัญคือการรักษาศีล 5 ซึ่งหมายถึงการมีศีลธรรมในการดำเนินชีวิต รวมถึงไม่ฆ่าสัตว์ ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในความรัก ไม่โกหก และไม่ดื่มสุรา ก